Kiedy kupujemy jakiś składnik majątku, trzeba określić, czy jest on środkiem trwałym, czy nie jest. Jest to bardzo ważne z punktu widzenia momentu uznania wydatku jako kosztu uzyskania przychodu.
Z tego wpisu dowiesz się:
- co to jest środek trwały
- kiedy środek trwały należy ująć w ewidencji
- jakie są konsekwencje nieujęcia środka trwałego w ewidencji
Co to jest środek trwały:
Ustawa o rachunkowości do środków trwałych zalicza taki składnik naszego majątku, który jest kompletny i zdatny do użytkowania, przeznaczony do wykorzystania w naszej działalności gospodarczej oraz taki, który będzie nam służył dłużej niż rok.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wymienia definicji środka trwałego, jedynie składniki majątku, które podlegają amortyzacji.
Jakie kryteria musi zatem spełnić składnik majątku, aby mógł być amortyzowany:
- musi stanowić naszą własność lub współwłasność
- musi być nabyty lub wytworzony we własnym zakresie
- musi być kompletny i zdatny do użytkowania w dniu przyjęcia do użytkowania
- przewidywany okres użytkowania musi być dłuższy niż rok
- musi być wykorzystywany na potrzeby związane z prowadzona działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu lub dzierżawy
Co zatem podlega amortyzacji:
- budynki, budowle i lokale będące odrębną własnością
- budynki, budowle i lokale będące odrębną własnością
- maszyny, urządzenia i środki transportu
- inne składniki majątku o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż rok
Co nie podlega amortyzacji:
- grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów
- budynki mieszkalne oraz wyodrębnione lokale mieszkalne
- składniki majątku, które nie są wykorzystywane na skutek zawieszenia działalności gospodarczej
Wartość początkowa składnika majątku – jest to wartość nabycia lub wytworzenia. W przypadku czynnych podatników VAT jest to kwota bez podatku VAT (gdyż ten podlega odliczeniu). W przypadku podatników, którzy nie są czynnymi podatnikami VAT, wartością początkową składnika majątku jest jego wartość brutto, czyli łącznie z podatkiem VAT.
A Środki trwałe o wartości początkowej powyżej 10 000 zł
W takim przypadku należy taki środek trwały wprowadzić do ewidencji środków trwałych.
Środek trwały, jeśli Ustawa nie wyklucza jego amortyzacji, podlega amortyzacji zgodnie z wybraną stawką w okresie amortyzacji.
B Środki trwałe o wartości początkowej poniżej 10 000 zł
W tym przypadku mamy do wyboru trzy rozwiązania:
Pierwsze: mogą wprowadzić taki środek trwały do ewidencji środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych zgodnie z planem amortyzacji.
Drugie: mogą wprowadzić taki środek trwały do ewidencji środków trwałych oraz dokonać jednorazowego odpisu amortyzacji w koszty w miesiącu oddania do użytkowania lub w miesiącu następnym.
Trzecie: mogą nie zaliczać takiego składnika majątku do ewidencji środków trwałych, a poniesiony wydatek zaksięgować bezpośrednio w koszty w miesiącu oddania do użytkowania.
.
.
C Składniki majątku niespełniające definicji środka trwałego
Jeśli jakiś składnik majątku nie spełnia definicji środka trwałego, jest klasyfikowany jako zwykły wydatek. Nie ma wtedy obowiązku ujęcia takiego składnika majątku w ewidencji środków trwałych, a wartość nabycia ujmowana jest bezpośrednio w kosztach.
Należy jednak pamiętać, iż w przypadku składników majątku, których wartość przekracza kwotę 10 000 zł, okres użytkowania musi być krótszy niż rok.
Konsekwencje braku ujęcia składnika majątku w ewidencji środków trwałych
Kwestią istotna jest tutaj przewidywany okres użytkowania.
Rozpatrzmy dwa przypadki:
A Składnik majątku o wartości poniżej 10 000 zł
W tym przypadku, jeśli przewidywany okres użytkowania będzie dłuższy niż rok, ale wartość tego składnika była niższa od
10 000 zł, nie musimy nic robić. Jest to składnik majątku, którego wartość nabycia została już wpisana w koszty.
10 000 zł, nie musimy nic robić. Jest to składnik majątku, którego wartość nabycia została już wpisana w koszty.
B Składnik majątku o wartości powyżej 10 000 zł
W przypadku kiedy składnik majątku o początkowej wartości przekraczającej 10 000 zł jest użytkowany w działalności gospodarczej dłużej niż rok, staje się środkiem trwałym.
Z uwagi na fakt, iż koszty nabycia zostały uprzednio wpisane jednorazowo, należy dokonać odpowiedniej korekty.
Co zatem należy zrobić:
- zaliczyć przedmiotowy składnik majątku do środków trwałych
- zmniejszyć koszty uzyskania przychodów o różnicę między ceną nabycia lub kosztem wytworzenia tego środka trwałego a kwotą odpisów amortyzacyjnych, przypadającą na okres ich dotychczasowego używania
- zastosować odpowiednie stawki amortyzacji
- wpłacić do urzędu skarbowego kwotę odsetek naliczonych (odsetki liczymy od dnia zaliczenia wartości nabycia lub kosztu wytworzenia do kosztów uzyskania przychodów, do dnia, w którym okres używania tego składnika przekroczył rok).
Jeśli zatem kupujemy składnik majątku, którego wartość początkowa przekracza 10 000 zł, a okres użytkowania przekracza rok, to taki składnik zaliczamy do środków trwałych, ujmujemy w ewidencji, a koszem uzyskania przychodów są odpisy amortyzacyjne.
Jeśli kupujemy składnik majątku, którego wartość początkowa nie przekracza 10 000 zł, jednak okres użytkowania jest dłuższy niż rok, możemy wprowadzić taki składnik do ewidencji środków trwałych, a także możemy wybrać amortyzację jednorazową.